Αυτό είναι το φρούτο που οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ως υπερτροφή και παραμένει πολύτιμο για την υγεία, σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστήμη.
Ποιοι πρέπει να τα αποφεύγουν.
Τα σύκα είναι ένα ιδιαίτερα θρεπτικό φρούτο, το οποίο είναι πλούσιο σε βιταμίνες και φυτικές ίνες και δεν περιέχει λίπος. Έχει πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία μας.
Επίσης, είναι γνωστό ότι τα σύκα καλλιεργούνται στον ελλαδικό χώρο εδώ και περισσότερα από 6.000 χρόνια. Αποδείξεις υποδηλώνουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν την αξία του φρούτου αυτού. Πιο συγκεκριμένα, ο Σόλων ο Αθηναίος, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδας, πίστευε ότι τα σύκα ήταν τόσο ωφέλιμα για την υγεία, ώστε να είχε θεσπίσει νόμο που απαγόρευε την εξαγωγή τους, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν στο έπακρο οι συμπολίτες του.
Επιπλέον, ο Σόλων επέβαλε αυστηρές κυρώσεις για την κλοπή των καρπών της συκιάς, προσφέροντας μεγάλα χρηματικά ποσά σε όσους ανακαλύπταν τους κλέφτες στην πράξη και τους παραδίδαν στη δικαιοσύνη. Ο λόγος που οι καρποί αυτοί είχαν τόσο μεγάλη αξία για τους αρχαίους Έλληνες ήταν λόγω των ευεργετικών τους ιδιοτήτων για την υγεία. Πιστεύεται δε ότι ο νόμος αυτός οδήγησε στη δημιουργία της λέξης “συκοφάντης”, καθώς πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούσαν ψευδείς καταγγελίες για να λάβουν τις αμοιβές αυτές.
Σήμερα, η επιστήμη έχει αποδείξει τη θρεπτική αξία των σύκων και ιδίως των ελληνικών συκών, που θεωρούνται από την κορυφαίας ποιότητας στον κόσμο. Αυτό οφείλεται στο ζεστό και ξηρό κλίμα της Ελλάδας και της Αττικής, το οποίο ευνοεί την ευδοκίμησή τους.
Επιπλέον, τα σύκα θεωρούνταν σημαντικό συστατικό στην ιατρική της αρχαίας Ελλάδας. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, χρησιμοποιούσε τα σύκα για την αντιμετώπιση της διάρροιας και του δυσκοιλιότητας, και ο Γαληνός πρότεινε τη χρήση τους για την αντιμετώπιση των αναπνευστικών προβλημάτων και της κατάθλιψης.
Τέλος, τα σύκα είχαν θρησκευτική σημασία για τους αρχαίους Έλληνες, καθώς ήταν αφιερωμένα στη θεά Δήμητρα και χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια των Διονυσιακών Αγώνων, το γιορτινό διήμερο που εορταζόταν στην Αθήνα προς τιμήν του Διονύσου, του θεού του κρασιού και της ηδονής.
Συνολικά, τα σύκα ήταν σημαντικό στοιχείο της αρχαίας ελληνικής διατροφής και παράλληλα συνδέονταν με πολλές πτυχές της κοινωνικής, ιατρικής και θρησκευτικής ζωής των αρχαίων Ελλήνων.
Αλλά και οι ξακουστοί πολεμιστές της αρχαίας Σπάρτης γνώριζαν τα οφέλη των συγκεκριμένων φρούτων, καθώς συνήθως αποτελούσαν συνοδευτικό του γνωστού μέλανος ζωμού (ένα είδος σούπας από χοιρινό κρέας, αλάτι, ξύδι και αίμα).
Επιπλέον, πριν από τον Μίλων τον Κροτωνιάτη (557 π.Χ.), το μεγάλο Ολυμπιονίκη που λέγεται ότι κατανάλωνε 9 κιλά κρέατος, 9 κιλά ψωμιού και 7,5 λίτρα κρασιού σε καθημερινή βάση, οι αθλητές ακολουθούσαν τη διατροφή της ξηροφαγίας, με πρωταγωνιστές τα αποξηραμένα σύκα, το τυρί και το ψωμί, για να βελτιστοποιήσουν τις αθλητικές τους επιδόσεις.
Πριν αναφερθούμε στα οφέλη των συκών για την υγεία μας, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι υπάρχουν ορισμένα άτομα που πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους (ή να καταναλώνουν μόνο πολύ μικρές ποσότητες).
Ο λόγος είναι ότι τα σύκα είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ, η οποία μπορεί να αλληλεπιδράσει με αντιπηκτικά φάρμακα που αραιώνουν το αίμα, επηρεάζοντας την λειτουργία τους. Άνθρωποι που λαμβάνουν αυτού του είδους φαρμακευτική αγωγή πρέπει να ζητήσουν οδηγίες από τον γιατρό τους πριν καταναλώσουν συκα.
Επιπλέον, άνθρωποι που είναι αλλεργικοί στη γύρη σημύδας συνήθως είναι αλλεργικοί και στα σύκα, ενώ οι συκιές περιέχουν φυσικό λάτεξ, το οποίο μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις σε ορισμένα άτομα.
Φυσικά, η κατανάλωση συκών πρέπει να γίνεται με μέτρο, καθώς περιέχουν αρκετή ζάχαρη (κυρίως στην αποξηραμένη μορφή τους) και μπορεί να προκαλέσει διάρροια σε περίπτωση που καταναλωθούν μεγάλες ποσότητες.
Πλούσια σε θρεπτικά συστατικά
Τα σύκα έχουν μηδενική περιεκτικότητα σε λίπος, ενώ συστήνονται και για διαβητικούς. Με βάση τα στοιχεία του «Web MD», αποτελούν εξαιρετική πηγή των παρακάτω θρεπτικών συστατικών:
Βιταμίνη Α
Βιταμίνη C
Ασβέστιο
Σίδηρο
Κάλιο
Μαγνήσιο
Επιπλέον, ένα μετρίου μεγέθους (φρέσκο) σύκο περιέχει:
Θερμίδες: 37
Λίπος: 0 γρ.
Χοληστερόλη: 0 mg
Αλάτι: 0,5 mg
Υδατάνθρακες: 10 γρ.
Φυτικές ίνες: 1,45 γρ.
Ζάχαρη: 8 γρ.
Πρωτεΐνη: 0 γρ.
Βελτιώνουν την υγεία γαστρεντερικού συστήματος
Τα σύκα έχουν αρκετές φυτικές ίνες, οι οποίες προωθούν την υγεία του γαστρεντερικού μας συστήματος και «πολεμούν» τη δυσκοιλιότητα. Παράλληλα, λειτουργούν και ως προβιοτικά, περιέχοντας υγιή βακτήρια τα οποία βοηθούν στην καλή λειτουργία του στομάχου.
Είναι πιθανό τα σύκα να έχουν ευεργετικές ιδιότητες για το ανθρώπινο δέρμα, ιδίως σε άτομα που πάσχουν από αλλεργική δερματίτιδα. Σχετική έρευνα ανακάλυψε ότι κρέμα που φτιάχτηκε από αποξηραμένα σύκα ήταν πιο αποτελεσματική στην θεραπεία των συμπτωμάτων της αλλεργικής δερματίτιδας σε σχέση με την κρέμα υδροκορτιζόνης, που είναι και η τυπική θεραπεία μέχρι στιγμής.
Επίσης, έρευνες σε ζώα και στο εργαστήριο έδειξαν ότι το εκχύλισμα σύκου έχει αντιοξειδοτικές ιδιότητες όσον αφορά τα κύτταρα του δέρματος, μειώνοντας τη διάσπαση του κολλαγόνου και την εμφάνιση των ρυτίδων.
Βοηθούν στη διαχείριση του σακχάρου
Μια μικρή μελέτη του 1998 έδειξε ότι τα άτομα που είχαν διαβήτη τύπου 1 εμφάνισαν χαμηλότερες ανάγκες σε ινσουλίνη κατά 12%, όταν άρχισαν να καταναλώνουν τσάι με φύλλα συκιάς.
Ακολούθως, μια πιο πρόσφατη έρευνα ανακάλυψε ότι τα ροφήματα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες εκχυλίσματος σύκου είχαν χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από τα υπόλοιπα, κάτι που σημαίνει πως είναι καλύτερα για εκείνους που θέλουν να μειώσουν το σάκχαρό τους.
Παραδόξως, τα σύκα -ιδίως τα αποξηραμένα- έχουν αρκετή ζάχαρη και έτσι μπορούν προσωρινά να ανεβάσουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Εάν έχετε υψηλό σάκχαρο, η κατανάλωση που κάνετε σε αποξηραμένα σύκα πρέπει να είναι περιορισμένη.
Πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες
Πολλές εργαστηριακές μελέτες έχουν διαπιστώσει πως τόσο τα φύλλα της συκιάς όσο και το λάτεξ από το δέντρο της συκιάς εμφάνισαν δραστηριότητα ενάντια στον καρκίνο του παχέος εντέρου, του στήθους, του τραχήλου της μήτρας και του ήπατος.
Φυσικά, θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω έρευνες σε ανθρώπους, ώστε να είμαστε βέβαιοι για τις αντικαρκινικές ιδιότητες των σύκων και του τσαγιού από φύλλα συκιάς.
