Σύμφωνα με ένα αξίωμα του Νευρογλωσσικού Προγραμματισμού, «Η συμπεριφορά δεν είναι ο άνθρωπος».
To άκουσα σε ένα σεμινάριο και με οδήγησε σε συνειδητοποίηση, σε περαιτέρω σκέψεις.
– Και γιατί σε εντυπωσίασε; Δεν το ήξερες; Τόσα χρόνια το εφαρμόζεις στους μαθητές σου. Από τότε που σε θυμάμαι, κάθε φορά που έρχεσαι αντιμέτωπη με κάποια ‘απροσδόκητη’ συμπεριφορά κάποιου παιδιού, πάντα επικεντρώνεσαι στο να ερευνήσεις τι υπάρχει από κάτω, τι τη δημιούργησε, τι κρύβει, τι θέλει να σου πει ή να εκφράσει με τον τρόπο αυτό. Κάθε φορά. Πάντα σκύβεις με κατανόηση και ενδιαφέρον για να ‘ακούσεις’ πιο βαθιά το μήνυμα, τον φόβο, τον πόνο ή την έλλειψη.
Κι απ’ όσο σε ξέρω, γνωρίζω ότι την ίδια ενσυναίσθηση έχεις και για τους γονείς τους, για τα δικά σου παιδιά, για τους Coachees που έρχονται στο γραφείο σου. Σε όλους δείχνεις το ίδιο ενδιαφέρον και κατανόηση.
Σωστά. Και αυτός ακριβώς ήταν ο λόγος που με έκανε να αναρωτηθώ. Εφ’ όσον στην εργασία μας φροντίζουμε να αναπτύξουμε την ενσυναίσθηση, ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΟ ΙΔΙΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΜΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ;
Γιατί δεν κάνουμε το ίδιο ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΑΣ;
Γιατί κάθε συμπεριφορά τους την παίρνουμε τοις μετρητοίς και βγάζουμε συμπεράσματα για το αν μας αγαπούν ή όχι; Γιατί κρατάμε ‘δεφτέρι’ και προσέχουμε να μη μας ξεφύγει τίποτα – και κυρίως αρνητικό;
Είναι η λαίμαργη και αχόρταγη ανάγκη του παιδιού να διεκδικεί διαρκώς και εφ’ όρου ζωής την αμέριστη προσοχή των γονιών του;
Είναι ο ρόλος του παιδιού που μας τυφλώνει και μας εμποδίζει να δούμε το γονιό ως ενήλικα με τις δικές του προσωπικές ανάγκες, τις δυσκολίες του, τους φόβους και τις ανασφάλειες του, τα συναισθηματικά ξεσπάσματα του και τις τυχόν λάθος αντιδράσεις του;
Είναι που ως παιδιά θεοποιήσαμε τους γονείς μας και θα θέλαμε να μη μας διαψεύσουν ποτέ που τους ορίσαμε υπερ-ήρωες στη ζωή μας;
Ή μήπως τελικά το παιδί ως ρόλος εμπεριέχει τόσο εγωισμό που δε μας επιτρέπει να δούμε πέρα από το εγώ μας; Που δε μας αφήνει να δούμε καθαρά το γονιό ως άνθρωπο αλλά τον βλέπουμε με ένα αιώνια κριτικό και κατήγορο μάτι; Και παραφυλάμε κάθε στιγμή να εισπράξουμε αυτό που μας χρωστάει; Την αποδοχή που δε μας έδωσε;
Και η αλυσίδα δε σταματά εκεί. Νέοι κρίκοι προστίθενται κάθε φορά που κάνουμε μία ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΗ ΣΧΕΣΗ. Όλες αυτές οι ανάγκες και επιθυμίες μας μαζεύονται και ξεπηδούν από μέσα μας ανεξέλεγκτες βομβαρδίζοντας τους νέους ανθρώπους της ζωής μας. Πάλι ζητάμε με λαχτάρα. Διακριτικά στην αρχή, διστακτικά, δοκιμάζοντας κουταλιά κουταλιά τις διαθέσεις και τη δεκτικότητα του άλλου.
– Οφείλει να μας δώσει αυτά που μας λείπουν!
Ντύνουμε το νέο, ανυποψίαστο άνθρωπο με τα ρούχα του πατέρα ή της μητέρας μας και ξεκινά πάλι ο ίδιος αγώνας. Να πάρουμε! Νας μας δώσει! Μας χρωστάει! Τόσα κάνουμε γι’ αυτόν/αυτήν!
Και η αλυσίδα μεγαλώνει και απλώνεται στους φίλους μας, στους συνεργάτες μας, τους ανθρώπους που κάθε φορά θα έρθουν πιο κοντά στη ζωή μας…
Η αλυσίδα μεγαλώνει και μας πνίγει.
Ασφυκτιούμε.
Και ρίχνουμε στον άλλον το φταίξιμο.
– Η συμπεριφορά του φταίει!..
Και ξέρεις τι είναι το πιο λυπηρό;
Το ίδιο κάνουμε με τον εαυτό μας…
Τραγικά το ίδιο, ακριβώς!…
Ό,τι νομίζουμε ότι μας στέρησε ο γονιός, το στερούμε εμείς οι ίδιοι πλέον. Και σε μεγαλύτερο βαθμό!
Σκέψου το. Δες τις συμπεριφορές σου και τα συμπεράσματα που βγάζεις για σένα τον ίδιο.
Και παρατήρησε τι κάνεις, πώς και αν καλύπτεις τις δικές σου ανάγκες, πόσο προσφέρεις στον εαυτό σου όλα αυτά που ήθελες να έχεις από το γονιό σου.
Έχεις καταλάβει ότι από τον καιρό που ενηλικιώθηκες, ΕΣΥ είσαι πια ο γονιός σου;
Οτι ο προορισμός του γονιού σου ολοκληρώθηκε πια και δίπλα σου είναι πλέον μέντορας αλλά όχι γονιός;
Απίστευτο, πραγματικά!
Με όλα αυτά να συμβαίνουν μέσα μας, άσχετα με το πώς προέκυψαν και πώς δημιουργήθηκαν, ΔΕ ΣΥΝΔΕΟΜΑΣΤΕ ΠΟΤΕ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ με τους άλλους ανθρώπους δίπλα μας!
Δε γνωρίζουμε ποτέ πραγματικά τους γονείς μας, το/τη σύντροφο μας, τα παιδιά μας, τους φίλους μας.
Στεκόμαστε μόνο στις συμπεριφορές εκείνες που μας ικανοποιούν ή όχι, που τις δεχόμαστε ή όχι, μας κάνουν να νοιώθουμε όμορφα ή όχι και αποδεχόμαστε ή απορρίπτουμε τους άλλους. Θυμώνουμε, αποστασιοποιούμαστε, χωρίζουμε ή εξαφανιζόμαστε.
Κι αυτό δεν το κάνουμε μόνο εμείς, αλλά και οι δύο πλευρές στη σχέση.
Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί δε μπορούμε να κάνουμε αρμονικές σχέσεις. Γιατί ελκύουμε συνέχεια ανθρώπους με τα ίδια χαρακτηριστικά συμπεριφοράς στη ζωή μας – προσωπική ή επαγγελματική. Γιατί χάνουμε τα παιδιά μας.
Ακούω ανθρώπους 70, 80 χρονών να λένε με παράπονο «εμένα η μάνα μου δε με αγάπησε» και αναρωτιέμαι με απορία, πώς γίνεται ένας άνθρωπος που από τότε που ήταν παιδί έχουν περάσει τόσα πολλά χρόνια, έχει ζήσει μία ολόκληρη ζωή, έχει κάνει τις επιλογές του, έχει δημιουργήσει οικογένεια, παιδιά, έχει ζήσει τόσες όμορφες καταστάσεις, έχει ταξιδέψει, πώς γίνεται να μένει εστιασμένος σε κάτι τόσο μακρινό; Γιατί έχει τόση σημασία γι αυτόν; Ακόμα;
Είναι όντως τόσο τραυματικό ή το χρησιμοποιούμε για κάποιο λόγο;
Τι μας κάνει άραγε να μένουμε σε ρόλο παιδιού, αφού στην ουσία δε μας εξυπηρετεί;
Σε τι μας χρησιμεύει στην ενήλικη ζωή μας και τον κρατάμε με τόση προσκόλληση;
Ξέρω ότι τα ερωτήματα αυτά θα απαντηθούν. Είναι θέμα χρόνου. Και αναζήτησης.
Όπως ξέρω ότι είναι πια καιρός να ενηλικιωθούμε ουσιαστικά και να βρούμε τον αυθεντικό Άνθρωπο – Εαυτό μας, παρατηρώντας τις συμπεριφορές μας και προσαρμόζοντας τες σ’ αυτό που είμαστε σήμερα.
Ο Δρόμος ξεκινά από εδώ…
Έλενα Μεταξά Καλοφώνου